From Then’ Till Now
มองย้อนกลับไปหนึ่งเทอมที่ผ่านมา เราได้ทำความรู้จักอย่างจริงจังกับคำที่เราได้ยินมาตั้งแต่จำความได้ อันเป็นคำที่คุ้นชินเมื่อพูดถึงและได้ยิน แต่เมื่อได้ลองสัมผัสจริงแล้วนั้นเสมือนเป็นการค้นพบครั้งใหม่ในสิ่งที่ตนเพิกเฉยและเคยมองข้าม คำนั้นคือคำว่า “ภูมิปัญญา” แน่นอน เราได้ยินคำนี้มาตั้งแต่ยังจำความได้ในวิชาเรียนเขียนอ่านที่พร่ำเรียนมา เพียงแต่เรารู้จักแค่เปลือกนอกเท่านั้น ในทีแรกตัวผมเองก็ยังไม่เข้าใจถึงแนวคิดการนำภูมิปัญญามาต่อยอดสักเท่าไหร่นัก ทำได้เพียงแต่ฉงนกับกับรูปภาพและคำโปรยที่อาจารย์พยายามอธิบาย แต่เมื่อเริ่มศึกษาและเริ่มลงลึกเรื่อยๆ ทดลองแล้วทดลองอีก แท้จริงแล้ว คือการนำเอกลักษณ์ (uniqueness) ของสิ่งนั้นๆ มาบวกกับกระบวนการออกแบบ กระบวนการทดลองจนเกิดเป็นสิ่งใหม่ ไปจนถึงเป็นนวัตกรรม (innovation) ขึ้นมา จากสิ่งที่คงเดิมที่มิได้ถูกปรับเปลี่ยนแปรสภาพมานาน หรือสิ่งอันเป็นวิถีที่ดำเนินเรื่อยมาจนชินชา มองข้าม คุ้นชิน แต่หากเราหยิบสิ่งนั้นมาพลิกแพลงแปลงโฉมใหม่ให้เข้ากับยุคสมัยและความต้องการ นั่นแหละคือแนวคิดและกระบวนการที่จะพัฒนาและยกระดับสิ่งที่มีอยู่แล้วและเคยชินให้คงหมุนเวียนและปรับเปลี่ยนอยู่เสมอ โดยไม่ถูกทอดทิ้งและถูกลืมไปตามกาลเวลา
มีประโยคหนึ่งที่ผมเคยอ่านเจอในหนังสือว่า “Ashes to ashes, dust to dust. This is what become of us.” ผมฉุกคิดได้ว่าภูมิปัญญานั้นเป็นเสมือนวิถีที่แทรกซึมเราอยู่ในทุกอณูของการใช้ชีวิตของเรา เพียงแต่เรามองข้ามไปเท่านั้นเอง ทำให้ผมเกิดความสงสัยจึงลองมองลึกลงไปถึงความหมายของคำว่า ภูมิปัญญา แท้จริงแล้วคืออะไรกันแน่?
จากการค้นหาข้อมูล ผมได้ข้อสรุปสั้นๆ เป็นประโยคที่ว่า “Wisdom is the ability to make good decisions informed by both knowledge and the lessons of lived experience.” ภูมิปัญญา คือ ความสามารถในการตัดสินใจจากการรับรู้ด้วยองค์ความรู้ ความคุ้นเคยและบทเรียนจากการดำรงอยู่ สรุปแล้วภูมิปัญญาเป็นเหมือน Soft Skill หรือ Fundamental ที่มีพื้นฐานมาจากการดัดแปลง (applied) ความรู้ต่างๆ
เมื่อได้ทราบถึงความหมายของภูมิปัญญา แล้วลองมาดูกันว่าจากหนึ่งเทอมที่ผ่านมา ทั้งผมและเพื่อนนั้นได้ทดลองและพัฒนาภูมิปัญญาเหล่านี้อย่างไรบ้าง จริงอยู่ การที่จะออกแบบอะไรสักอย่างต้องใช้หลายองค์ ไม่ว่าจะเป็นรูปร่าง รูปทรง สี พื้นผิวหรืออะไรก็แล้วที่ขมวดรวบยอดอยู่ในคำว่าแรงบัลดาลใจ แต่หัวใจหลักของการที่จะทำให้งานออกแบบนั้นออกมาแตกต่างโดดเด่นไม่เหมือนใครนั้น อยู่ที่กระบวนการและแนวคิดที่จะนำสิ่งที่มีอยู่มาผสานกับสิ่งใหม่ ผมจึงอยากจะยกตัวอย่าง process การทำงานของเพื่อนหลายๆ คนว่าพวกเขามีแนวคิดในการใช้กระบวนการของภูมิปัญญาในแขนงนั้นๆ สร้างสรรค์ออกมาเป็นผลงานในรูปแบบใดได้บ้าง ในช่วงครึ่งแรกของเทอม
